کلات آهن

کلات آهن (Iron Chelate) ترکیبی است که در آن یون‌های آهن به یک مولکول آلی به نام کلاتور (Chelator) متصل شده‌اند. این فرآیند کلاته‌سازی باعث می‌شود که آهن به شکل محلول و قابل جذب برای گیاهان و انسان‌ها باقی بماند. به عبارت دیگر، کلاتور مانند یک “چنگال” عمل می‌کند و یون آهن را محکم نگه می‌دارد و از رسوب یا واکنش آن با سایر مواد موجود در محیط جلوگیری می‌کند.

ویژگی‌های ظاهری:

کلات آهن به نوع کلاتور استفاده شده و همچنین نوع فرمولاسیون (پودری، مایع، گرانوله و غیره) بستگی دارد. در اینجا به بررسی ویژگی‌های ظاهری رایج‌ترین انواع کلات آهن می‌پردازم:

1. شکل فیزیکی:

پودری: بیشتر کلات‌های آهن به صورت پودری عرضه می‌شوند. رنگ پودر می‌تواند از زرد کم رنگ تا قهوه‌ای تیره متغیر باشد.
مایع: برخی از کلات‌های آهن به صورت محلول مایع نیز در دسترس هستند. رنگ محلول معمولاً زرد تا قهوه‌ای است.
گرانوله: کلات آهن گرانوله نیز موجود است که معمولاً برای پخش آسان‌تر در خاک استفاده می‌شود.

2. رنگ:

زرد کم‌رنگ تا قهوه‌ای تیره: رنگ کلات آهن به نوع کلاتور و میزان آهن موجود در ترکیب بستگی دارد. به طور کلی، کلات‌های آهن با درصد آهن بالاتر، رنگ تیره‌تری دارند.
به عنوان مثال، کلات آهن EDDHA معمولاً رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای تیره دارد، در حالی که کلات آهن EDTA ممکن است زرد کم‌رنگ‌تر باشد.
ممکن است حاوی رنگدانه باشد: برخی از تولیدکنندگان برای تشخیص آسان‌تر محصول، به کلات آهن رنگدانه اضافه می‌کنند.

3. بافت:

پودری: پودر کلات آهن باید نرم و بدون کلوخ باشد.
مایع: محلول کلات آهن باید شفاف و بدون رسوب باشد.

4. بو:

بدون بو یا بوی ملایم: کلات آهن معمولاً بوی خاصی ندارد، اما ممکن است بوی ملایمی داشته باشد.

نکات مهم:

تغییر رنگ :کلات آهن می‌تواند نشانه‌ای از تجزیه یا فساد محصول باشد.
وجود رسوب: وجود رسوب در محلول کلات آهن می‌تواند نشانه‌ای از عدم پایداری محصول باشد.
بسته‌بندی: کلات آهن باید در بسته‌بندی مناسب و مقاوم در برابر رطوبت و نور نگهداری شود.

تفاوت در ظاهر بر اساس نوع کلاتور:

کلات آهن EDDHA: معمولاً به رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای تیره است. این کلات آهن به دلیل پایداری بالا در خاک‌های قلیایی، پرمصرف‌ترین نوع کلات آهن در کشاورزی است.
کلات آهن DTPA: معمولاً به رنگ زرد تا قهوه‌ای روشن است. این کلات آهن در pHهای کمی اسیدی تا خنثی پایدار است.
کلات آهن EDTA: معمولاً به رنگ زرد کم‌رنگ است. این کلات آهن در pHهای اسیدی پایدار است و بیشتر در خاک‌های اسیدی یا برای کاربردهای هیدروپونیک استفاده می‌شود.

به طور خلاصه، ویژگی‌های ظاهری کلات آهن می‌تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی به صورت پودری، مایع یا گرانوله با رنگ زرد کم‌رنگ تا قهوه‌ای تیره دیده می‌شود. در هنگام خرید کلات آهن، به بسته‌بندی، تاریخ تولید و رنگ محصول توجه کنید.

کاربرد های کلات آهن

کلات آهن به دلیل قابلیت جذب بالا و حلالیت مناسب، کاربردهای گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف دارد. در زیر به تشریح مهم‌ترین کاربردهای آن می‌پردازم:

1. کشاورزی:

رفع کمبود آهن در گیاهان: مهم‌ترین کاربرد کلات آهن در کشاورزی، رفع کمبود آهن در گیاهان است. کمبود آهن (کلروز) باعث زرد شدن برگ‌ها، کاهش رشد و در نهایت کاهش عملکرد محصول می‌شود. این مشکل به ویژه در خاک‌های قلیایی که حلالیت آهن در آنها پایین است، شایع است. کلات آهن با حفظ آهن به صورت محلول و قابل جذب، این مشکل را برطرف می‌کند.

بهبود کیفیت و کمیت محصولات: با تامین آهن مورد نیاز گیاهان، کلات آهن به بهبود کیفیت (رنگ، طعم، اندازه) و افزایش کمیت محصولات کشاورزی کمک می‌کند.

مناسب برای انواع روش‌های آبیاری: کلات آهن را می‌توان از طریق روش‌های مختلف آبیاری مانند آبیاری قطره‌ای، بارانی و سطحی به گیاهان رساند.

انواع مختلف کلات آهن برای خاک‌های مختلف: انواع مختلف کلاتورهای آهن (EDTA, DTPA, EDDHA) برای شرایط خاک‌های مختلف (pH) وجود دارند. انتخاب کلاتور مناسب با توجه به pH خاک، اهمیت زیادی در اثربخشی کلات آهن دارد. به عنوان مثال، EDDHA در خاک‌های قلیایی پایداری بیشتری دارد.

2. پزشکی:

درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن: کلات آهن به عنوان مکمل غذایی یا دارو برای درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن در انسان‌ها استفاده می‌شود. جذب کلات آهن از مکمل‌های آهن غیرکلاته (مانند سولفات آهن) بیشتر است.
کاهش عوارض جانبی مکمل‌های آهن: کلاته کردن آهن می‌تواند عوارض جانبی مرتبط با مصرف مکمل‌های آهن مانند مشکلات گوارشی (تهوع، یبوست) را کاهش دهد.
کاربرد در صنایع دارویی: کلات آهن در تولید برخی داروها نیز کاربرد دارد.

3. صنایع غذایی:

غنی‌سازی مواد غذایی با آهن:کلات آهن به عنوان یک افزودنی غذایی برای غنی‌سازی مواد غذایی (مانند غلات، آبمیوه‌ها، شیر و محصولات لبنی) با آهن استفاده می‌شود. این کار به بهبود وضعیت تغذیه‌ای جامعه و پیشگیری از کمبود آهن کمک می‌کند.
بهبود رنگ و طعم مواد غذایی: کلات آهن می‌تواند به بهبود رنگ و طعم برخی از مواد غذایی کمک کند.

4. سایر کاربردها:

تصفیه آب: کلات آهن می‌تواند برای حذف برخی از آلاینده‌ها از آب استفاده شود.
کاتالیزور:در برخی واکنش‌های شیمیایی به عنوان کاتالیزور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
صنایع رنگرزی: در برخی فرایندهای رنگرزی کاربرد دارد.

به طور خلاصه، کلات آهن به دلیل قابلیت جذب بالا و پایداری در شرایط مختلف، نقش مهمی در کشاورزی، پزشکی، صنایع غذایی و سایر صنایع ایفا می‌کند.

کلات آهن

مزایا و معایب کلات آهن:

مزایا:

افزایش جذب آهن: مهم‌ترین مزیت کلات آهن، افزایش جذب آهن توسط گیاهان و انسان‌ها است. این ویژگی باعث می‌شود آهن به طور موثرتری برای رفع کمبود آهن در کشاورزی و پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.

حلالیت بالا: کلات آهن در آب محلول است، که استفاده از آن را در روش‌های مختلف آبیاری (قطره‌ای، بارانی، سطحی) در کشاورزی آسان می‌کند. همچنین، حلالیت بالا باعث جذب بهتر آن در دستگاه گوارش انسان می‌شود.

پایداری در pHهای مختلف: انواع مختلف کلاتورهای آهن (EDTA, DTPA, EDDHA) برای شرایط pHهای مختلف خاک و محیط‌های دیگر وجود دارند. این تنوع به کاربر امکان می‌دهد کلاتور مناسب را با توجه به شرایط محیطی انتخاب کند و از اثربخشی آن اطمینان حاصل کند. به عنوان مثال، EDDHA در خاک‌های قلیایی پایداری بیشتری دارد.

کاهش رسوب آهن: کلاتورها از رسوب آهن و تبدیل آن به فرم غیرقابل جذب جلوگیری می‌کنند. این ویژگی باعث می‌شود آهن برای مدت طولانی‌تری در دسترس گیاهان و انسان‌ها باقی بماند

.
کاهش عوارض جانبی: در مقایسه با مکمل‌های آهن غیرکلاته، کلات آهن می‌تواند عوارض جانبی مرتبط با مصرف آهن، مانند مشکلات گوارشی (تهوع، یبوست) را کاهش دهد.

کارایی بالا: به دلیل افزایش جذب و کاهش رسوب، کلات آهن در مقایسه با سایر منابع آهن، کارایی بالاتری دارد و نیاز به مصرف کمتری دارد.

قابلیت استفاده در انواع خاک‌ها: با انتخاب کلاتور مناسب، می‌توان از کلات آهن در انواع خاک‌ها با pHهای مختلف استفاده کرد.

بهبود کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی: با تامین آهن مورد نیاز گیاهان، کلات آهن به بهبود کیفیت (رنگ، طعم، اندازه) و افزایش کمیت محصولات کشاورزی کمک می‌کند.

معایب:

هزینه بالا: کلات آهن معمولاً گران‌تر از سایر منابع آهن غیرکلاته است. این مسئله می‌تواند برای کشاورزان و مصرف‌کنندگانی که به دنبال راهکارهای مقرون به صرفه هستند، یک محدودیت باشد.

اثرات زیست‌محیطی: برخی از کلاتورها (مانند EDTA) می‌توانند در محیط زیست پایدار بمانند و باعث آلودگی آب شوند. این مسئله نگرانی‌هایی را در مورد اثرات زیست‌محیطی استفاده از کلات آهن ایجاد کرده است.

تجزیه توسط میکروارگانیسم‌ها: برخی از کلاتورها در خاک توسط میکروارگانیسم‌ها تجزیه می‌شوند و اثربخشی خود را از دست می‌دهند.

سمیت: در صورت استفاده بیش از حد، کلات آهن می‌تواند برای گیاهان و انسان‌ها سمی باشد.

عدم پایداری در برخی شرایط: برخی از کلاتورها در شرایط خاص (مانند pHهای بسیار بالا یا پایین) پایداری خود را از دست می‌دهند و اثربخشی آنها کاهش می‌یابد.

نیاز به دانش فنی: استفاده صحیح از کلات آهن نیازمند دانش فنی است. انتخاب کلاتور مناسب، تعیین مقدار مصرف و زمان‌بندی مناسب، همگی نیازمند اطلاعات کافی هستند.

کود کلات آهن

(Iron Chelate Fertilizer) یک نوع کود شیمیایی است که برای تامین آهن مورد نیاز گیاهان استفاده می‌شود. آهن یکی از عناصر ریزمغذی ضروری برای رشد و نمو گیاهان است و نقش مهمی در فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی مانند فتوسنتز، تنفس و تولید کلروفیل دارد.

کلات آهن

چرا کلات آهن؟

مشکل اصلی این است که آهن در بسیاری از خاک‌ها به شکل غیرقابل جذب برای گیاهان وجود دارد. به خصوص در خاک‌های قلیایی (با pH بالا)، آهن به سرعت با سایر عناصر ترکیب شده و به فرم‌های نامحلول تبدیل می‌شود که گیاهان نمی‌توانند آن را جذب کنند. این وضعیت باعث کمبود آهن (Iron Deficiency) در گیاهان می‌شود که با علائمی مانند زرد شدن برگ‌ها (کلروز) و کاهش رشد و عملکرد محصول همراه است.

کلات چیست؟

کلات (Chelate) در شیمی به معنای “چنگ زدن” است. در واقع، کلاتورها (Chelating Agents) موادی هستند که مانند چنگک به یون‌های فلزی (مانند آهن) متصل می‌شوند و آنها را در یک ساختار حلقوی قرار می‌دهند. این اتصال باعث می‌شود آهن در محلول پایدار بماند و از واکنش با سایر عناصر و تبدیل شدن به فرم‌های نامحلول جلوگیری کند. به عبارت دیگر، کلاتورها آهن را “محافظت” می‌کنند تا زمانی که گیاه بتواند آن را جذب کند.

مزایای استفاده از کود کلات آهن:

افزایش جذب آهن: کلات‌ها باعث می‌شوند آهن به راحتی توسط ریشه گیاهان جذب شود، حتی در خاک‌های قلیایی.
حلالیت بالا: کلات آهن در آب محلول است و به راحتی می‌تواند در سیستم‌های آبیاری مورد استفاده قرار گیرد.
پایداری در pHهای مختلف: انواع مختلف کلاتورها برای شرایط pHهای مختلف خاک وجود دارند، بنابراین می‌توان کلاتور مناسب را با توجه به نوع خاک انتخاب کرد.
کاهش سمیت: کلات‌ها می‌توانند از سمیت آهن در خاک جلوگیری کنند.
بهبود رشد و عملکرد گیاه: با تامین آهن مورد نیاز، کلات آهن باعث بهبود رشد، افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود.

انواع کلاتورها:

انواع مختلفی از کلاتورها وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از رایج‌ترین کلاتورها عبارتند از:

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid): در pHهای اسیدی تا خنثی پایدار است.
EDDHA (Ethylenediamine-N,N’-bis(2-hydroxyphenylacetic acid): در pHهای قلیایی بسیار پایدار است و برای خاک‌های قلیایی مناسب‌ترین گزینه است.
HBED (N,N’-di(2-hydroxybenzyl)ethylenediamine-N,N’-diacetic acid): پایداری خوبی در محدوده وسیعی از pH دارد.

نحوه استفاده:

کود کلات آهن را می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده کرد:

خاکی: کود را به صورت مستقیم در خاک پخش می‌کنند.
برگی: محلول کود را روی برگ‌های گیاه اسپری می‌کنند.
آبیاری: کود را به آب آبیاری اضافه می‌کنند.

مقدار مصرف کود کلات آهن به نوع گیاه، شرایط خاک و نوع کلاتور بستگی دارد و باید طبق دستورالعمل شرکت سازنده تعیین شود.

نکات مهم:

قبل از استفاده از کود کلات آهن، pH خاک را اندازه‌گیری کنید و کلاتور مناسب را انتخاب کنید.
از مصرف بیش از حد کود خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث سمیت آهن شود.
کود را در جای خشک و خنک نگهداری کنید.

در صورت مشاهده هرگونه علائم نامطلوب در گیاه، مصرف کود را متوقف کنید و با یک متخصص مشورت کنید.

خرید کلات آهن

برای تامین کلات آهن با کیفیت و اطمینان، بازرگانی ایمن صنعت سها را انتخاب کنید. ما با بهره‌گیری از دانش فنی و تجربه درخشان، کلات آهن مورد نیاز شما را با قیمت مناسب و کیفیت تضمین شده ارائه می‌دهیم.

با خرید از ایمن صنعت سها، از دریافت محصولی با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای روز اطمینان حاصل کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و سفارش، با ما تماس بگیرید.