تری سدیم سیترات

به طور کلی نمک های اسید سیتریک را سیترات سدیم می نامند که شامل سیترات مونو، دی و تری سدیم است که نوع تری سدیم بیشترین کاربرد را دارد. این نمک در مرکبات به وفور یافت می شود اما در صنعت به روش های آزمایشگاهی سنتز می شود. این محصول به عنوان یک تنظیم کننده اسیدیته و نگهدارنده در محصولات مختلف از جمله غذا، نوشیدنی و دارو کاربرد فراوانی دارد.

خواص فیزیکی و شیمیایی:

تری سدیم سیترات یک ترکیب شیمیایی جامد است که معمولاً به شکل کریستال های سفید رنگ با بوی ملایم و طعم ترش یافت می شود. ترکیب شیمیایی مورد بحث کمی قلیایی بوده و یکی از پایه های ضعیف است. با توجه به این خاصیت، توانایی خنثی سازی اسیدها را دارد. در اینجا مهمترین خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده شیمیایی آورده شده است:

فرآیند سنتز و تولید:

خنثی سازی اسید سیتریک از طریق واکنش با کربنات یا هیدروکسید سدیم (با خلوص بالا) و سپس تبلور آن منجر به تولید تری سدیم سیترات می شود.
موارد مصرف تری سدیم سیترات:

استفاده از تری سدیم سیترات بسیار گسترده است، از آن در صنایع مختلفی استفاده می شود که در ادامه به مهمترین آنها می پردازیم:
دارو:

از سال 1914، سیترات سدیم به عنوان یک ضد انعقاد در هنگام انتقال خون استفاده می شود زیرا از لخته شدن خون جلوگیری می کند. همچنین برای تسکین درد در عفونت های مجاری ادراری مانند التهاب مثانه استفاده می شود.
بافر:

سیترات سدیم یک ترکیب اسیدی ضعیف است و می تواند به عنوان یک بافر یا تنظیم کننده اسیدیته عمل کند و در برابر تغییرات PH مقاومت کند.

غذا:

تری سدیم سیترات عمدتا در صنایع غذایی به عنوان یک عامل بافر و تنظیم کننده اسیدیته یا یک آنتی اکسیدان و نگهدارنده که طعم و ماندگاری غذا را بهبود می بخشد استفاده می شود. سیترات سدیم معمولاً در صنایع غذایی با نام E331 شناخته می شود. این ترکیب شیمیایی را می توان در محصولاتی مانند ژلاتین، بستنی، ماست، مربا، شیرینی، پودر شیر، پنیرهای فرآوری شده، نوشابه های گازدار و شراب یافت.

مواد شوینده:

تری سدیم سیترات به عنوان یک عامل تمیز کننده در صنعت شوینده دوستدار محیط زیست برای بهبود فرآیند شستشو استفاده می شود و می تواند به عنوان جایگزینی برای تری سدیم فسفات استفاده شود.

رسوب زدایی بویلر:

در صنعت از این ماده برای رسوب زدایی بویلرها استفاده می شود. در صنعت از تری سدیم سیترات برای حذف رسوبات کربنات از بویلرها و همچنین تمیز کردن رادیاتور خودرو استفاده می شود.

اثرات جانبی:

این ماده جزء مواد خطرناک طبقه بندی نمی شود. با این حال، باید به شدت از بلع، استنشاق و تماس با پوست و چشم خودداری کنید. عوارض جانبی استفاده از تری سدیم سیترات می تواند شامل درد در ناحیه شکم و دستگاه گوارش، معده، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، فشار خون بالا و تشنج باشد.

اقدامات کمک های اولیه:

در صورت تماس با پوست و چشم، محل آلوده را با صابون بشویید. در صورت بلعیده شدن دهان را بشویید. اگر این ماده و بخارات آن را استنشاق کردید، فورا بیرون بروید و هوای تازه را استنشاق کنید.

ذخیره سازی:

در ظرف را محکم بسته و در مکانی خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری کنید.