هیدروکسید سدیم یک ماده شیمیایی بسیار قوی است که در بسیاری از حلال ها و پاک کننده های صنعتی استفاده می شود. در صنعت، هیدروکسید سدیم ممکن است در فرآیندهای تولید محصولاتی مانند کاغذ، پلاستیک، صابون و منسوجات مصنوعی استفاده شود.

خواص فیزیکی و شیمیایی:

هیدروکسید سدیم، سود سوزآور، دارای فرمول شیمیایی NaOH است. این ماده جامد سفید رنگی است که نقطه جوش آن 1390 درجه سانتیگراد است و جاذب آب است و آب را از محیط اطراف خود جذب می کند. به همین دلیل لازم است در حفظ و نگهداری آن احتیاط های لازم صورت گیرد. این ماده در تماس با آب به طور کامل از یون های تشکیل دهنده خود جدا شده و خاصیت قلیایی دارد. به خوبی در اتانول، متانول و آب حل می شود.

فرایند تولید:

هیدروکسید سدیم را می توان با واکنش کربنات سدیم با هیدروکسید کلسیم توسط واکنش به دست آورد.

Ca(OH)2(aq) + Na2CO3(s) → CaCO3 ↓ + 2 NaOH (aq)

بیشترین میزان تولید این ترکیب از طریق فرآیند الکترولیز محلول های کلرید سدیم به دست می آید:

2NaCl + 2H2O → 2NaOH + H2 + Cl2

سود سوزآور نیز از واکنش مستقیم سدیم و آب که فرآورده های جانبی آن گاز هیدروژن است و گرما که اغلب با شعله همراه است تولید می شود.

هیدروکسید سدیم و هیدروکسید پتاسیم:

هیدروکسید پتاسیم و هیدروکسید سدیم هر دو پایه های بسیار خورنده و قوی هستند. از آنجایی که این ترکیبات هر دو پایه قوی هستند، با آب واکنش می دهند و گرما آزاد می کنند، بنابراین هر دو بسیار گرمازا هستند. شباهت شیمیایی آنها نیز منجر به شباهت فیزیکی آنها می شود که مشابه آنها است. همچنین میزان خرید و صادرات هیدروکسید پتاسیم به اندازه خرید هیدروکسید سدیم در جهان است.
موارد مصرف هیدروکسید سدیم:

سودسوزآوردر ساخت بسیاری از محصولات روزمره مانند کاغذ، آلومینیوم، پاک کننده های اجاق گاز و صابون ها و مواد شوینده استفاده می شود که برخی از کاربردهای آن عبارتند از:

از این ترکیب برای ساخت انواع صابون ها و مواد شوینده مورد استفاده در منازل و مصارف تجاری استفاده می شود. جاولین (یا وایتکس) از ترکیب کلر مایع و هیدروکسید سدیم تولید می شود.
برای کمک به تولید انواع داروها و محصولات دارویی مانند آسپرین، داروهای کاهش دهنده کلسترول و داروهای جلوگیری از لخته شدن خون استفاده می شود.
در بخش انرژی از آن در تولید پیل های سوختی استفاده می شود. سلول‌های سوختی مانند باتری‌ها در تولید و ذخیره‌سازی الکتریسیته برای طیف وسیعی از کاربردها، از جمله حمل و نقل و توربین‌های بادی استفاده می‌شوند.
تصفیه خانه های آب شهری از هیدروکسید سدیم برای کنترل اسیدیته آب و کمک به حذف فلزات سنگین از آب استفاده می کنند.
در فرآیند بازیافت کاغذ، از هیدروکسید سدیم برای جداسازی جوهر از الیاف کاغذ استفاده می شود.
از این ماده ارزشمند برای تولید ریون، اسپندکس، مواد منفجره، رزین های اپوکسی، رنگ، شیشه و سرامیک استفاده می شود.
گاهی در صنعت کود و فروش کودهای شیمیایی نیز استفاده می شود.

هیدروکسید سدیم در تولید کاغذ و چوب:

در بسیاری از فرآیندهای کاغذسازی، چوب به محلولی حاوی سولفید سدیم و هیدروکسید سدیم اضافه می شود. این به حل شدن بیشتر مواد زائد و اضافی در چوب کمک می کند و سلولز نسبتاً خالصی را که پایه کاغذ را تشکیل می دهد از بین می برد. در فرآیند بازیافت کاغذ، از هیدروکسید سدیم برای جدا کردن جوهر از الیاف کاغذ استفاده می‌شود که به الیاف کاغذ اجازه می‌دهد دوباره برای استفاده مجدد آماده شوند و همچنین مواد اولیه محصولات چوبی مانند کابینت و مبلمان و سفیدکننده را اصلاح کند.

سود سوزآور در تصفیه آب برای چه مواردی استفاده می شود؟

کاربرد دیگر سود سوزاوردر تصفیه آب است. این ماده شیمیایی به دلیل خاصیت قلیایی خود باعث افزایش PH آب و کاهش خوردگی آن می شود. بنابراین آسیب وارده به لوله های آب را کاهش می دهد. این ماده شیمیایی همچنین عناصر خطرناکی مانند قلع، مس و سایر فلزات موجود در آب را از بین می برد، بنابراین می تواند به سلامت و تمیزی آب کمک زیادی کند.

نکات ایمنی:

محلول هیدروکسید سدیم یک ترکیب بسیار خورنده است که می تواند ساختار پروتئین های بدن را مختل کرده و آنها را از بین ببرد. همچنین می تواند بافت های زنده را کاملا حل کند. یکی از جدی ترین خطرات این ماده شیمیایی برای بدن تماس این ماده با چشم انسان است که در صورت تماس با چشم انسان باعث نابینایی دائمی در انسان می شود. هیدروکسید سدیم جامد همچنین در صورت قرار گرفتن در معرض آب یا بخار آب می تواند بسیار خورنده و برای سلامت انسان مضر باشد. بنابراین هنگام کار با این ترکیب باید نکات ایمنی را کاملا رعایت کرد و از کلاه، دستکش، لباس مخصوص، عینک و سایر موارد ایمنی به طور کامل استفاده کرد تا آسیبی به سلامت فرد وارد نشود.

بسته بندی و ذخیره سازی:

این مواد را در جای خشک و خنک نگهداری کنید. بشکه های حاوی این ترکیب پس از تخلیه نیز می توانند خطرناک باشند. به دلیل جذب بالای دی اکسید کربن موجود در هوا توسط این ترکیب، در ظروف مقاوم در برابر هوا نگهداری می شود.