شیمی در صنعت

انواع رزین ها

رزین یک ترکیب مصنوعی یا طبیعی است که بسیار چسبنده است و در شرایط خاصی سخت می شود. نوع طبیعی این ترکیب شفاف بوده و قابلیت اشتعال بالایی دارد و رنگی بین زرد تا قهوه ای دارد. این مواد به راحتی در حلال های آلی مانند اتر حل می شوند اما در آب نامحلول هستند. رزین ها در صنایع مختلفی مانند تولید محصولات هنری و تزئینی، تولید رنگ، تولید پلاستیک و … کاربرد دارند.

رزین های طبیعی:
رزین طبیعی از گیاهان به دست می آید. بهترین نمونه شیره درخت کاج است که بوی تند دارد. همانطور که می دانید این ماده بسیار چسبنده است اما به مرور زمان سفت می شود. چندین گیاه دیگر نیز رزین تولید می کنند و سال هاست که انسان از این مواد استفاده می کند. این نوع رزین ها اغلب از تنه درختان به دست می آیند. با خراشیدن تنه درختان مایع غلیظی خارج می شود که رزین طبیعی است.

رزین های مصنوعی:
با پیشرفت تکنولوژی، بشر متوجه شد که این ماده می تواند به پلیمر تبدیل شود و اندکی بعد رزین های مصنوعی کشف شد. در بیشتر موارد، پلیمرها با رزین های مصنوعی ساخته می شوند که ارزان تر و راحت تر فیلتر می شوند. این رزین ها معمولا از ترکیب مواد شیمیایی مختلف به دست می آیند. از جمله مواد مورد استفاده در فرمول شیمیایی رزین ها می توان به انواع روغن ها و اسیدهای چرب طبیعی مانند:

اسید استریک
گلیسرین
اسید فوماریک

کاربردهای اصلی رزین های مصنوعی شامل پوشش ها، چسب ها، لاک ها و فوم ها و همچنین تولید برخی از قطعات مانند قطعات کامپوزیت، لمینت، سنگ مصنوعی و … می باشد که یکی از مزایای رزین های مصنوعی نسبت به رزین های طبیعی این است که پایدارتر، قابل پیش بینی تر و یکنواخت تر هستند زیرا تحت شرایط کنترل شده ساخته می شوند. آنها با ترکیب مواد شیمیایی در آزمایشگاه ساخته می شوند و نتیجه واکنشی برای تشکیل ترکیبات چسبناک است.

انواع رزین:
رزین پلی استر؛
رزین وینیل استر؛
رزین اپوکسی؛
رزین های اکریلیک؛
رزین اوره فرمالدئید؛
رزین فنل فرمالدئید؛
در این مقاله و در ادامه به معرفی پرکاربردترین انواع رزین می پردازیم:

رزین اپوکسی:
اپوکسی نوعی رزین بهبود یافته است. به عبارت دیگر رزین اپوکسی همان چسب اپوکسی مایع است. تمام اپوکسی ها دارای دو قسمت هستند: رزین و عامل پخت. فرآیند سخت شدن زمانی اتفاق می افتد که رزین و عامل پخت با هم واکنش نشان دهند. این نوع رزین که پلی اپوکساید نیز نامیده می شود، پلیمری واکنش پذیر است که حاوی گروه های اپوکسی است که دارای مقاومت حرارتی و شیمیایی بسیار بالا و چسبندگی بسیار قوی هستند. اپوکسی یکی از بهترین چسب های موجود برای کاربردهای صنعتی است. رزین اپوکسی هنگام پخت سخت می شود و قدرت چسبندگی بسیار بالایی به فلزات دارد. این رزین مزایای زیادی نسبت به چسب ها و پرکننده ها دارد. علاوه بر پر کردن فضاهای خالی، می تواند استحکام خود را حفظ کند، ضد آب است و می تواند به سطوح مختلف بچسبد.

خواص:
رزین اپوکسی یک عایق الکتریکی است
مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی (اسیدها، بازها، چربی ها) دارد.
مقاومت بالایی در برابر آب و رطوبت دارد.
حساسیت کم به دمای محیط در حین پخت
رزین های اپوکسی به دلیل نوع ساختار مولکولی در برابر تنش های حرارتی و مکانیکی مقاوم هستند.
موارد مصرف رزین اپوکسی:
ساخت انواع چسب (انواع چسب کاغذ دیواری،چسب چوب و…)
تولید رنگ و جلا;
کاربرد رزین در لایه های محافظ سطحی.
از آن در آثار هنری استفاده کنید.
تولید زیورآلات مصنوعی؛
عایق بندی قطعات الکتریکی؛
پوشش کف یکی از محبوب ترین کاربردهای رزین اپوکسی برای کف سالن ها، کارخانه ها، زمین های بازی، سایت های تولید تجهیزات بهداشتی و پزشکی است.
به عنوان مواد اولیه در رنگ، چسب، خمیر، لعاب، و درزگیر.
رزین پلی استر:
رزین های پلی استر از ترکیب اسیدهای آلی و الکل های چند عاملی ساخته می شوند. اسیدهای آلی مورد استفاده در این ترکیب شامل انیدرید فتالیک و انیدرید مالئیک می باشد. رزین پلی استر مانند رزین اپوکسی از دو جزء تشکیل نشده است. اما در مقایسه با رزین اپوکسی استحکام کمتری دارد و بیشتر در صنایع دریایی کاربرد دارد. رزین پلی استر معمولا از هاردنر، رزین و کبالت ساخته می شود.

انواع رزین های پلی استر:
این رزین ها با توجه به خواص و کاربردشان به دو دسته مجزا تقسیم می شوند:

رزین پلی استر ایزوفتالیک: این نوع رزین استحکام و مقاومت فیزیکی و مکانیکی بسیار بالایی دارد و بیشتر از ارتوفتالیک مورد استفاده قرار می گیرد و در مواقعی که نیاز به رزین تخصصی و مهندسی شده باشد استفاده می شود.
رزین پلی استر ارتوفتالیک: یکی از رایج ترین انواع رزین، رزین ارتوفتالیک است. این نوع رزین بیشتر در زمینه های فایبرگلاس، سنگ مصنوعی، صنایع دریایی، قایق سازی و کامپوزیت چینی استفاده می شود.
خواص:
این نوع رزین می تواند با حلال های مختلف ترکیب شود و مقاومت بسیار بالایی دارد.
مقاومت بسیار بالا در برابر شرایط جوی و عوامل مخرب محیطی.
در مقایسه با رزین های دیگر، بوی بسیار تندی دارد. بوی استایرن می دهد.
اگر خشک شود، هرگز نمی توان آن را به مایع برگرداند.
مرطوب کننده مناسب برای الیاف شیشه.
از رزین پلی استر نیز می توان به عنوان بخشی از بدنه لوازم خانگی و در ترکیب با مواد دیگر استفاده کرد.

موارد مصرف رزین پلی استر:
مورد استفاده در تهیه و ساخت انواع ابزار و مواد صنعتی.
در ساخت و تولید آثار هنری، مجسمه سازی و نقاشی های برجسته استفاده می شود.
رزین پلی استر در ساخت قطعات الکتریکی برای جلوگیری از سایش استفاده می شود.

رزین وینیل استر:
رزین وینیل استر نوعی رزین است که محصول واکنش رزین اپوکسی با اسیدهای اتیلن غیر اشباع است. این نوع رزین به دلیل خواصی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی و مقاومت شیمیایی بالا، مقاومت در برابر محیط های اسیدی و حلالیت بسیار مفید است.

رزین های وینیل استر در مقایسه با پلی استرهای غیراشباع مقاومت شیمیایی خوبی دارند.

خواص:
مقاومت بالا در برابر مواد اسیدی؛
عایق ضد آب؛
مقاومت شیمیایی بالا؛
استحکام کششی بسیار بالا؛
قابلیت چسبیدن به سطوح مختلف؛
مقاومت در برابر فرسایش و آسیب.

رزین وینیل استر برای چه مواردی استفاده می شود:
مورد استفاده در صنعت کامپوزیت برای ساخت انواع قطعات کامپوزیت با بالاترین خواص فیزیکی و شیمیایی.
تهیه پوشش های محافظ و سطحی؛
چسب و ملات و پرکننده؛
صنعت رنگ پلاستیک;
عایق ضد آب.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *